Türkiye'de emekli sayısı ve aktif çalışan sayısı arasındaki dengesizlik, bazı illerde dikkat çekici boyutlara ulaştı. Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) 2024 verilerine göre, 7 ilde emekli sayısı aktif çalışan sayısını geride bırakırken, bazı illerde ise bu durumun tam tersi yaşanıyor.
Bu bağlamda, Hakkari, Türkiye'de emekli sayısının en düşük olduğu iller arasında yer alıyor. Genç nüfusun yoğunluğu ve istihdam yapısı, Hakkari'de emekli nüfusunun daha düşük olmasına neden oluyor.
Türkiye'de emekli sayısı her geçen gün artıyor. 7 ilde emekli sayısı aktif çalışanları geçti. Emeklilerin aktif çalışan sayısını geçtiği il sayısı 2022 yılında 2 iken 2023 yılında 6'ya yükselmişti. Aktif pasif dengesi, emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinin ardından değişti.
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre 2022 yılında sadece Zonguldak ve Sinop'taki emekli sayısı çırak ve kursiyerler dahil aktif sigortalı sayısını geçiyordu.
EYT yasasının yürürlüğe girdiği 2023 yılında bu iki ile Bartın, Giresun, Çorum, Balıkesir illeri eklendi. 2024 yılında ise Artvin'in dahil olmasıyla emekli sayısının aktif çalışan sayısını geçtiği iller 7'ye ulaştı.
Madencilerin yoğun olduğu Zonguldak'ta 100 çalışana karşılık 121 emekli, Bartın'da 100 çalışana karşılık 110 emekli düşüyor.
Emekli sayısı en az olan iller de belli oldu. Buna göre Şırnak, emeklisi en düşük olan il Şırnak olarak kayıtlara geçerken, Hakkari emekli sayısı en düşük ikinci il oldu. Hakkari'yi Şanlıurfa, Mardin, Ağrı, Batman ve Van takip ediyor.
Hakkari, genç nüfusun yoğun olduğu bir il olarak dikkat çekiyor. Bu durum, ilin emekli nüfusunun düşük olmasının en önemli nedenlerinden biri.
Hakkari'nin ekonomik yapısı, tarım, hayvancılık ve sınır ticaretine dayanıyor. Bu sektörlerde çalışanların büyük bir kısmı, sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadan çalışıyor. Bu durum da emekli sayısının düşük olmasına etki ediyor.