İçişleri Bakanlığı yayımladığı basın açıklamasında, Sofya Alağaş'ın "PKK/KCK silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası alması nedeniyle görevinden geçici tedbir olarak uzaklaştırıldığı" belirtildi.
Anka'nın paylaştığı DEM Parti'den yapılan yazılı açıklamada, "Siirt Belediyemiz iktidar tarafından gasp edildi ve kayyum atandı. Böylece 31 Mart seçimlerinden bugüne halkın oylarıyla seçilen Hakkari, Mardin, Batman, Dersim, Halfeti, Akdeniz, Bahçesaray ve en son Siirt olmak üzere 8 belediyemiz gasp edilmiş oldu" ifadeleri yer aldı.
28 Ocak'taki duruşmaya katılmayan ancak Diyarbakır Adliyesi önünde konuşan Alağaş, "Bu, Kürdün iradesine dönük bir saldırıdır. Dün pes etmedik, bugün pes etmedik, yarın da pes etmeyeceğiz. Bu mahkeme, bu devletin Kürde olan düşmanlığını bir kez daha tescilledi" demişti.
"Davanın hızlandırıldığını" iddia eden Alağaş "eksik dosyalar ve birleştirilmesi gereken soruşturmalar olduğunu" savunurken, "Mahkeme bütün bunlardan vazgeçip, davayı hızlandırıp, kararını verdi. Kürdün gazetecisini tanımayacaksın, yok sayacaksın ama 'Birlikte bu ülkede yaşayacağız' diyeceksin. Kocaman bir yalanın içerisindeyiz" sözlerini eklemişti.
MHP lideri Devlet Bahçeli'nin açıklamaları ve İmralı görüşmeleriyle devam eden süreci hatırlatan Alağaş, ''Her şey çok belirsiz, ne olacağını biz de öngöremiyoruz'' demişti.
Alağaş hakkında devam eden davaya rağmen neden belediye başkanı adayı olduğu yönünde yapılan eleştirilere de ''Akdeniz Belediye Başkanının hakkında hiçbir dava yoktu ama kayyum atandı, benden önceki Siirt Belediye başkanının hakkında herhangi bir dava açılmamıştı ama onun yerine de kayyum atandı. Yani sorun, Kürt halkının iradesini tanımamak. Yani Kürtler gazeteci olmasın, belediye başkanı olmasın, milletvekili olmasın. İşin özü bu" yanıtını vermişti.
Ceza kararına DEM Parti'nin sosyal medya hesabından da tepki gösterildi.
Açıklamada "AKP iktidarı yargıyı araçsallaştırmaya devam ediyor. Siirt Belediyesi Eş Başkanımız Sofya Alagaş'ın bugün görülen duruşmasında verilen 6 yıl 3 aylık ceza, iktidarın ısmarlama siyasi kararıdır" denildi.
Davanın geçmişi
Yerel seçimlerde 11 il ve 61 ilçede kadın adaylar belediye başkanı seçildi
2 Nisan 2024
Mersin Akdeniz Belediyesi'ne kayyum atandı; DEM Partili eş başkanlar tutuklandı
13 Ocak 2025
Alagaş'ın ceza aldığı dosya, 15 Haziran 2022'de Mezopotamya Haber Ajansı ve Jinews editörü ve muhabirlerinin aralarında olduğu 15 gazeteci hakkında ''terör örgütü üyesi olmak'' iddiasıyla başlatılan davanın devamı.
Sofya Alağaş, bir yıl hapis yattıktan sonra görülen ilk duruşmada tahliye edilmiş ve dosyası, diğer gazetecilerin davasından ayrılmıştı.
BBC Türkçe'ye Mahkeme sürecini anlatan Alağaş'ın avukatı Resul Temur ise, "Mahkemenin bu kadar hızlı karar vermesini kayyum atanması için gerekçe yaptıklarını düşünüyorum'' dedi.
Avukat Resul Temur, Diyarbakır ve Siirt'te, müvekkili hakkında devam eden iki ayrı soruşturma dosyası olduğunu, mahkemenin beşinci duruşmada, bu soruşturmaların akıbetinin sorulmasına karar verdiğini belirtti.
Temur, her dosyanın savcısına yazı yazıldığını ve Siirt Savcılığından gelen bilgiye göre söz konusu soruşturmanın, Alağaş'ın Jinnewste yaptığı haberlerle ilgili olduğunu ve hukuki olarak her iki dosyasının birleşmesi gerektiğini söyledi.
Avukat Temur, Diyarbakır'daki soruşturmanın sonucunu da beklemeye karar verdiğini ama son celsede bundan da vazgeçtiğini ekledi.
Normal seyrinde devam etse, üç dört ay sonrasına duruşma için gün vermesi beklenen mahkemenin, çok hızlı bir şekilde 19 gün sonrasına gün verdiğini belirten Temur, şöyle devam etti:
''O kadar bariz bir biçimde talimatlandırılmış ve hızlı biçimde karara çıkartılması istenmişti ki, savcı bile kendi mütalaasını hazırlamaya zaman bulamadığı için, iddianamede birkaç kısmı kopyalayarak bir mütalaa oluşturmuştu."
Kaç belediyeye kayyum atandı?
31 Mart 2024 yerel seçimlerinden sonra kayyum atanan ilk belediye Haziran ayında Hakkari oldu.
30 Ekim'de de İstanbul'da Esenyurt Belediyesi'nin CHP'li Başkanı Ahmet Özer tutuklandı ve yerine kayyum atandı.
4 Kasım'da Mardin, Batman ve Halfeti belediyelerine kayyum atandı.
Üçüncü kez kayyum atanması Mardin sokaklarında nasıl yankılandı?
22 Kasım'da DEM Parti'nin Tunceli ve CHP'nin Ovacık belediye başkanları görevlerinden uzaklaştırıldı.
29 Kasım'da Van Bahçesaray Belediyesi Başkanı Ayvaz Hazır'ın görevinden uzaklaştırıldı ve yerine kayyum atandı.
Ocak 2025'te Mersin Akdeniz ilçesindeki gözaltılardan sonra buraya da kayyum atandı.
2019 seçimlerinde HDP, üç büyükşehir, beş il, 45 ilçe ve 12 belde belediyesi olmak üzere toplamda 65 belediye kazanmıştı.
YSK, seçimi kazanan yedi belediye başkanına KHK'lı oldukları için mazbatalarını vermedi. Mazbatayı, onlardan sonra en fazla oy alan partinin adayına verdi. Sonraki bir yılda, 52 HDP belediyesine kayyum atandı.
2024 yerel seçimlerine kadar HDP'nin elinde kalan belediye sayısı altı idi.