Hakkari'de 'berivan' olarak adlandırılan süt sağan kadınlar, küçükbaş hayvanlarını sağmak için her gün kilometrelerce yol yürüyerek, yüksek rakımlı dağlara çıkıyor. Sabahın ilk ışıklarıyla zorlu mesailerine başlayan berivanlar, patika yolları, vadileri, dik tepeleri ve ormanları aşarak koyun sürülerinin bulunduğu bölgeye ulaşıyor.
Merkeze Bağlı Ağaçdibi (Kêhe) Köyünde sürülerin bulunduğu yaylaya yürüyerek gitmeye çalışan Berivanlar 10 kilometrelik zorlu yolu güçlükle aşıyor.
Servis yolu olmadığı için yayan olarak yaylaya çıkan kadınlar 2 bin rakımlı yaylada sağdıkları sütleri sırtlayarak köye getiriyorlar. Atı olanlar ise nispeten şanslı.
Günde iki defa yaylaya ulaşabilmek için kilometrelerce yolu yayan yada at sırtında geçirdiklerini ifade eden berivanlar sağdıktan sonra tekrar köye dönüş yoluna geçtiklerini ifade ediyorlar.
Elde ettikleri sütten peynir, yoğur ve tereyağı yaptıklarını aktaran kadınlar hayat şartlarının zorluğuna dikkat çekiyor ve 25 yıldır aynı yoldan yaylaya çıktıklarını belirtiyorlar.
Sırtında bohçası, elindeki şişi ile çorap örerek yaylaya çıkan 60 yaşındaki Meryem Adıyaman, “Halimizi görmüyor musunuz? Sabah erkenden evden çıktım koyunlarımız köyden uzakta bu şekilde koyun sağmaya gidiyorum. İşimiz budur. Arabamız yok. Yıllardır bu şekilde yaylaya gidip geliyoruz” diye konuştu.
Ayşe Adıyaman da ev işlerini yaptıktan sonra günde iki defa yaylaya çıktıklarını anlattı.
Yolarının kötü olduğunu belirten Adıyaman, “Ev işlerimizi bitirdikten sonra erkenden koyun sağmak için çıkıyoruz. Yollarımız çok kötü tek isteğimiz bu yolların yapılmasıdır. Biz yorulduk bu yollarda. Sabah 9 ve öğlen 3 olmak üzere günde iki defa bu yollardan yaylaya çıkıyoruz. Koyunumuzu sağdıktan sonra çoğumuz sütleri sırtlayarak köye geri getiriyor. 25 yıldır bu haldeyiz. Artık yürüyerek gidip gelemiyoruz. Tek isteğimiz bu yolun yapılmasıdır. Yolumuz yapılsa servis tutar yaylaya öyle çıkarız. Biz köyde mecbur hayvancılık yapmak zorundayız. Burada yapacak başka bir işi yok” şeklinde konuştu.
Hamayil Ermağan ise yaptıkları işin zor olduğunu ancak artık bu işe alıştıklarını ve piknik havasında yaylaya gidip geldiklerini söyledi.
