Türkiye'de elektrik gibi doğalgaz kullanımında kademeli fatura sistemine geçiş planlanıyor. Modelin ‘illerin ortalama doğalgaz tüketimleri baz alınarak, her ile göre ayrı kademe belirlenmesi’ şeklinde uygulanması bekleniyor. Uygulama hayata geçirilirse Hakkâri, Ardahan ve Erzurum gibi yüksek tüketimin olduğu iller daha çok desteklenecek.
Türkiye’de, 2026 kışından itibaren doğalgazda da kademeli faturalandırma dönemine geçilecek.
Bir grup gazeteciye değerlendirmelerde bulunan Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, GAZBİR verilerine göre yaptığı değerlendirmede, hane başına ortalama doğalgaz tüketiminin en fazla Hakkari ve Erzurum’da yapıldığını vurguladı. En az tüketim ise yine aynı yaklaşımla Adana ve Osmaniye’de yapılıyor. Öner, Bakanlığın arayışının doğalgaz tüketiminde hanelere yönelik fiyat sübvansiyonu olduğunu hatırlatarak, bu desteğin gerçek ihtiyaç sahibine verilmesi amacını taşıdığını vurguladı.
İklim koşulları soğuk olan iller ile görece sıcak olan illerin ayrıştırılarak, buna göre bir yaklaşım belirlenme arayışının gözlendiğini belirten Öner, “Bakanlık her il için ayrı bir kademe belirleyerek vatandaşları mağdur etmemeyi ve soğuk-sıcak iklime sahip illerin ayrımını yapmayı hedefliyor” dedi.
Ali Rıza Öner, kamuya açık 2023 verilerine göre hane başına ortalamada en yüksek tüketimin, 1401 metreküp ile Hakkari’de olduğunu, bu ili sırasıyla 1348 metreküp ile Erzurum, 1317 ile Ardahan, 1311 ile Muş ve 1224 metreküp ile Ağrı’nın izlediğini belirtti. En düşük tüketim ise sırasıyla 521 metreküp ile Adana, 527 ile Osmaniye, 531 ile Mersin ve 566 metreküp ile Antalya’da gerçekleşti. İstanbul’da ise haneler bir yılda ortalama 869, Ankara’da 1067, İzmir’de 736 metreküp gaz tüketti.
Bu sayede, Hakkari'nin de aralarında bulunduğu yüksek tüketimli illerin vatandaşları, doğalgaz faturalarında önemli bir rahatlama yaşayacak.
Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) verilerine göre, hane başı ortalama doğalgaz tüketiminin en yüksek olduğu iller arasında Hakkari ilk sırada yer alıyor. 2023 verilerine göre, Hakkari'deki haneler yıllık ortalama 1.401 metreküp doğalgaz tüketiyor. Bu rakam, Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın planladığı kademeli fatura sistemi, Hakkari gibi yüksek tüketimli illerin bu durumunu dikkate alarak, vatandaşların mağduriyetini gidermeyi hedefliyor.
Doğalgazda soğuk ve sıcak illerin ayrıştırılması, sosyal adalet ilkesi gereği büyük önem taşıyor.
Özellikle Hakkari gibi uzun ve sert kış koşullarının yaşandığı illerde, doğalgaz tüketimi büyük ölçüde ısınma amacıyla gerçekleşiyor. Bu durum, vatandaşların yılın büyük bölümünde yüksek doğalgaz faturaları ödemesine neden oluyor. Kademeli fatura sistemiyle, bu illerde indirimli tarifeler veya devlet destekli sübvansiyon modelleri artırılarak, vatandaşların fatura yükü hafifletilecek.
Doğalgaz faturalarındaki bu iyileştirme, Hakkari'nin ekonomisine de olumlu yansıyacak. Vatandaşların ısınma giderlerinin azalmış olacak. Ayrıca, doğalgazın daha verimli kullanılmasıyla enerji tasarrufu da sağlanacak.
