Güzeldere Geçidi tüneli nihayet açılıyor. Yapımı ve inşaatı yılan hikayesine dönen tünelin inşaatına 2013 yılında başlanmış ve nihayet 11 yılın sonunda tamamlanarak 15 Kasım 2024 Cuma günü faaliyete geçecektir.
Hakkâri Van yolunun güzergahında bulunan Güzeldere 32 virajlar olarak bilinmekte ve geçmişte birçok ölümlü kazaların meydana gelmesine ve şoförler için korkulu rüya olmasını hep sürdüre gelmiştir.
Rahmetli babam 1948 ve 1951 yılları arası Diyarbakır Öğretmen okulunu okurken buradan katırcılarla ve katırların sırtından geçtiğini anlatırdı.
Arkadaşlarla 1973 yılında üniversite sınavı için Van’a gittiğimizde bu yol yeni yeni asfaltlanıyordu.
Ve 1978 yılı yine Kasım ayı ve Kasım’ın 14’ü.
Üniversitede okuyoruz. Kurban Bayramı Kasım ayı içerisinde. 9 günlük bir tatil var. Hakkâri’ye ailemizin yanına gelip, Kurban Bayramı’nı onlarla kutlamak, onların yanında geçirmek istiyoruz.
Bayram için geldik ve bayram bittikten sonra 14 Kasım’da Van’a gitmek için otobüse bindik. (O zamanki otobüsler 302 Mercedes ve çok revaçta. Lapa lapa kar yağıyor. Saat 13’te çıktığımız Hakkari’de Zap deresinde kar kalınlığı yarım metreye ulaştı. Yolda otobüsü bir iki kez yolcular olarak itekledik. Zincirsizdi ve çıkamıyordu. Başkale’ye saat 17 sularında vardık. Molla verdik ve bir şeyler atıştırdık. Buradaki esnaf ve halktan gün görmüş bir kesim şoföre, yola çıkmaması gerektiğini, bu karın bir afet olduğunu ve Güzeldere geçidinin şimdi aşılamayacak kadar karla dolmuş olabileceğini hatırlattılar. Kaptan büyük bir gururla “Yav siz ne diyisiniz. Bunun adı Mercedes 302. Hiç yolda kalı” diye cevap vererek yola koyulduk.
Güzeldere bakımevine 400-500 metre kala artık otobüs çalışamaz ve yolu alamaz oldu. Mecburen şoför durmak zorunda kaldı ve tüm yolcuları indirerek bakımevine gitmelerini söyledi. Göz gözü görmüyor, korkunç bir tipi oluşuyordu. Zincirleme misali el ele tutuşarak bakımevine kadar bir saatte ancak gidebildik.
Aman Allah’ım! O da ne? Bizden önce yola çıkanlar ve Van tarafından Hakkâri’ye gelmek isteyenlerinde vasıtaları yolda kalmış ve içeride yüzden fazla çoluk-çocuk, kadın ihtiyar ve gençler bulunuyordu.
Yarın hava düzelir umuduyla o geceyi ayakta ve uykusuz geçirdik. Bakımevi bizleri alacak kapasitede değildi ve öncelik kadın, çocuklar ve ihtiyarlara yer veriyorduk. Yer dediğim ancak oturmak ve o da sıra ile oturmak olaraktı.
Dışarıda rüzgar daha bir şiddetleniyor, korkunç uğultuyla karışık tipi etkisini arttırıyordu. Uzun geceler bitmiyordu.
Sabah iki metreye yakın karın yağmış olduğunu gördük. Dışarı çıkamıyor ve o zamanki teknoloji ve imkanlarda yol açma çalışmalarına başlayamıyordu. Uykusuzluk, yorgunluk, açlık ve susuzluğun yanında kapalı yerde kalmanın ve kömür soba kokusu ve insan nefeslerinden dolayı birçok kişi ya bayılıyor veya kusuyordu. Onları dışarıya çıkararak karla yüzlerini ovuşturup, kendilerine gelmelerini sağlıyorduk.
İkinci gece aynı sıkıntı ve aynı zorluklarla geçiyordu. Aç çocukların ağlaşmaları halen kulaklarımda. Yanı başımızda mahsur kalan bir kamyon dolusu ceviz imdadımıza yetişmiş ve cevizleri alıp kırarak yiyor ve bir nebze açlığımızı gideriyordu. Bakımevi önündeki çeşmeyi kar tamamen örtmüş onu bulmak ve onu ortaya çıkarmak imkânsız olmuştu. Dışarıdaki karı kazanlara koyarak soba üzerinde suya çevirmeye çalışıyor, o da yetersiz kalıyordu.
Ailelerimiz Van’daki yakınlarımızı arıyor ve gelmediklerimizi söyleyince bu kez Başkale’deki tanıdıklara ulaşıyorlardı. Onlarda çıktığımızı söylediklerine kesinkes yolda ve Güzelderede mahsur kaldığımızı anladılar. Şimdiki gibi telefon olmadığı için bizde bihaberdiler.
Ailelerimizin başvurusu, Hakkâri ve Van’daki yetkililer seferber olmuş nihayetinde üçüncü gün yol ancak tek şeritli açılabilmiş ve yağan kara rağmen her otobüs ve vasıtalara koltuk sayısının bir iki kat yolcular bindirilerek ve dozer ve greyder eşliğinde bizi Hoşap’a kadar götürüp oradan Van’a sağ salimen ulaşmış olduk.
Şimdi açılan bu Güzeldere geçidi bu 32 virajlardaki tehlike ve sıkıntıları giderecek, 30-40 dakika süren yolculuğu 6 dakikaya indirerek zamandan ve yakıttan tasarruf sağlayacaktır. Yol kodu da 200 metre aşağı indirilerek yolculara kolaylıklar ve güvenli bir seyahat sağlayacak.
Açılışı bugün yapılan Güzeldere Tüneli bana bunları hatırlattı.
Ülkemize, Van ve Hakkarili hemşerilerimize hayırlı olsun diyorum.
